Dao mổ điện cao tần là gì? Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của dao mổ điện cao tần

Dao mổ điện cao tần là thiết bị y tế tân tiến, đóng vai trò quan trọng trong các ca phẫu thuật, mang lại nhiều lợi ích vượt trội. Bài viết này sẽ giải đáp thắc mắc “dao mổ điện cao tần là gì?” Đồng thời, cung cấp thông tin chi tiết về cấu tạo, nguyên lý hoạt động và ứng dụng của dao mổ điện cao tần trong lĩnh vực y tế.

Dao mổ điện cao tần là gì?

Dao mổ điện cao tần là một thiết bị y tế quan trọng và không thể thiếu trong hầu hết các loại phẫu thuật. Thiết bị này sử dụng dao động điện cao tần (với tần số từ 300 kHz trở lên) để tạo ra hiệu ứng nhiệt đối với các cơ quan trong cơ thể bệnh nhân. Điều này nhằm thực hiện các chức năng như cắt, làm đông và đốt cháy cho một hoặc nhiều tổ chức trong cơ thể.

Bạn đang xem: Dao mổ điện cao tần là gì? Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của dao mổ điện cao tần

Nguyên lý hoạt động của dao mổ điện cao tần là gì?

Cơ thể phản ứng ra sao khi tiếp xúc với dòng điện xoay chiều ở các tần số khác nhau?

Khi tiếp xúc với dòng điện xoay chiều ở tần số thấp và trung bình

Nguyên tắc hoạt động của dao mổ điện cao tần là phản ứng của cơ thể với dòng điện xoay chiều ở các tần số khác nhau.
Với dòng điện xoay chiều tần số thấp và trung bình, tần số của dòng điện sẽ ảnh hưởng đến cơ thể.

Dòng điện ở tần số thấp (0Hz đến 3000Hz) có thể kích thích các tế bào thần kinh và nguy hiểm. Ngay cả với cường độ nhỏ cũng có thể gây ra các phản ứng như co giật, rung thất và tê liệt hệ thống thần kinh trung ương, thậm chí có thể dẫn đến tử vong.

Khi tiếp xúc với dòng điện xoay chiều ở tần số cao

Với dòng điện xoay chiều tần số cao, khi đi qua cơ thể, không gây hiện tượng cảm ứng dòng điện và không làm thay đổi trật tự trao đổi các chất điện giải tự nhiên trong cơ thể. Do đó, không gây ra hiện tượng điện giải, chỉ tác động nhiệt lên các tổ chức của cơ thể.

Dòng điện xoay chiều tần số cao có thể đi qua một tổ chức cơ thể mà không gây ra các phản ứng sinh học ngoài việc gây ra tác động nhiệt lên tổ chức đó. Mức độ cảm ứng nhiệt phụ thuộc vào độ lớn của nhiệt độ do dòng điện tạo ra khi đi vào cơ thể.

Khi dòng điện đi qua vật dẫn, nó sinh ra nhiệt năng làm nóng vật dẫn đó, được tính theo công suất của dòng điện và điện trở của vật dẫn.

Đây cũng chính là nội dung của định luật Joule do nhà bác học Joule tìm ra. Mức nhiệt độ phụ thuộc vào trở kháng của tổ chức, cường độ dòng điện và thời gian dòng điện đi qua tổ chức.

Dao mổ điện cao tần là một thiết bị y tế quan trọng và không thể thiếu trong hầu hết các loại phẫu thuật

Phản ứng của cơ thể người với các mức nhiệt độ khác nhau

Khi nhiệt độ đạt hoặc vượt quá 100 độ C, dịch tế bào sẽ tự bốc hơi, tạo áp lực đủ lớn để phá vỡ mối liên kết giữa các tế bào, tách ra tổ chức. Điều này tương đương với việc tạo ra một vết cắt đối với tổ chức.

Xem thêm : HỘI THẢO NỘI SOI SIÊU ÂM CAN THIỆP TRONG BỆNH LÝ ỐNG TIÊU HÓA VÀ MẬT TỤY 2024

Ở nhiệt độ dưới 100 độ C, quá trình tự bốc hơi diễn ra chậm hơn, làm cho bề mặt các tế bào sát lại gần nhau hơn. Điều này dẫn đến việc làm đông tổ chức hoặc mạch máu.

Khi nhiệt độ rất cao (ví dụ từ vài trăm độ trở lên), tại vùng tiếp xúc giữa đầu điện cực hoạt động và cơ quan, tổ chức sẽ xuất hiện các tia lửa điện, gây cháy thành than bề mặt các cơ quan, tổ chức tiếp xúc đó.
Mức nhiệt độ này được sử dụng chủ yếu để tạo sẹo hoặc đốt cháy một tổ chức dư thừa trong các chuyên khoa sản phụ, tai- mũi- họng…

Nguyên lý hoạt động của dao mổ điện cao tần

Nguyên tắc hoạt động của dao mổ điện cao tần dựa trên phản ứng của cơ thể con người với dòng điện ở các tần số khác nhau và phản ứng của cơ thể với các mức nhiệt độ khác nhau.

Dao mổ điện cao tần là một thiết bị phát ra dao động điện cao tần (có tần số f » 300KHz trở lên) để tạo ra các mức nhiệt độ khác nhau tác động lên một tổ chức cụ thể trong cơ thể bệnh nhân. Điều này nhằm thực hiện các chức năng đối với một hoặc nhiều tổ chức trong cơ thể.

Nguyên tắc hoạt động chính của dao mổ điện cao tần sử dụng tay dao đơn cực. Đây là dao động cao tần từ máy phát được đưa đến đầu điện cực hoạt động (A).

Dòng điện cao tần từ điện cực hoạt động (A) được truyền theo hướng mũi tên đi qua tổ chức sinh học (B) của cơ thể bệnh nhân.

Sau đó chúng tiếp tục đi tới điện cực trung tính C (hay còn gọi là Plaque, tấm mass) được áp trên da bệnh nhân.

Cuối cùng, đi qua dây dẫn quay trở về máy phát tạo nên một chu trình khép kín của dòng điện.

Đối với dao mổ điện cao tần sử dụng tay dao lưỡng cực, nguyên lý hoạt động cơ bản giống như tay dao đơn cực. Tuy nhiên, đối với tay dao lưỡng cực thì dao động cao tần từ máy phát được đưa đến một bên đầu điện cực của dao.

Sau đó truyền qua tổ chức sinh học của cơ thể bệnh nhân rồi qua đầu điện cực còn lại của dao và trở về máy phát. Tạo thành một chu trình khép kín mà không cần sử dụng đến tấm điện cực trung tính.

Nguyên tắc hoạt động của dao mổ điện cao tần dựa trên phản ứng của cơ thể con người với dòng điện ở các tần số khác nhau

Cấu tạo của dao mổ điện cao tần

Cấu trúc của dao mổ điện cao tần thường bao gồm bộ phát dao động cao tần, tay dao (đơn cực hoặc lưỡng cực), tấm mass, bàn đạp chân và các dây kết nối.

Bộ phát dao động cao tần được sử dụng để tạo ra dao động cao tần với nhiều dạng sóng xung, tần số và mức công suất khác nhau để phục vụ các chế độ cắt khác nhau.

Tay dao đơn cực dẫn dòng điện từ bộ phát đến tiếp xúc với cơ thể bệnh để thực hiện phẫu thuật. Trong khi tay dao lưỡng cực có hai điện cực với hình dạng và kích thước khác nhau.

Tấm mass được áp vào cơ thể bệnh nhân để thu dòng điện cao tần về bộ phát, bàn đạp chân được sử dụng để kiểm soát quá trình phẫu thuật.
Ngoài ra còn có các loại lưỡi dao đơn cực với hình dạng và kích thước khác nhau để sử dụng trong các chế độ cắt khác nhau, và giá để tay dao.

Dao mổ điện cao tần là một thiết bị y tế được sử dụng trong phẫu thuật

Cách sử dụng dao mổ điện cao tần

Trên thị trường hiện nay, có nhiều loại máy dao mổ điện cao tần với thiết kế khác nhau. Tuy nhiên, cách sử dụng cơ bản của dao mổ điện cao tần như sau:

Bước 1: Chuẩn bị

– Kiểm tra dây nguồn, dây kết nối tay dao và điện cực trung tính, bàn đạp chân trước khi sử dụng máy.
– Kiểm tra lưỡi dao đã phù hợp và được vệ sinh sạch sẽ.

Bước 2: Khởi động máy

– Cắm dây nguồn, dây kết nối tay dao và điện cực trung tính, bàn đạp chân.
– Bật công tắc để khởi động máy.

Bước 3: Thao tác trên bệnh nhân

– Đặt bệnh nhân ở vị trí thuận lợi cho bác sĩ thực hiện phẫu thuật.
– Cơ thể bệnh nhân cần tiếp xúc với điện cực trung tính khi sử dụng tay dao đơn cực.
– Chọn chế độ cắt và công suất phù hợp để thực hiện phẫu thuật.

Bước 4: Tắt máy

– Nhấn nút tắt nguồn thiết bị.
– Tháo dây kết nối tay dao, điện cực trung tính, bàn đạp chân.
– Vệ sinh lưỡi dao điện cực bằng dung dịch sát khuẩn như cồn 70 độ.

Ứng dụng của dao mổ điện cao tần

Ứng dụng của dao mổ điện cao tần trong lĩnh vực y tế rất đa dạng, bao gồm:

• Sử dụng để cắt đoạn qua niệu đạo tuyến tiền liệt; cắt bỏ polip hậu môn trực tràng; cắt đốt búi trĩ trong và ngoài hậu môn
• Mổ ổ bụng ít mất máu nhất trong thủ thuật mở bụng
• Cầm máu trong giải phẫu thần kinh
• Trong phẫu thuật thẩm mỹ: Cắt mí, nâng cung mày, cắt đốt mụn cơm, mụn cóc, đốt tàn nhang ….
• Trong phụ khoa, triệt sản như: nội soi ổ bụng, cắt bỏ tử cung, đốt viêm lộ tuyến, cắt sùi mào gà…..
• Cắt bỏ màng treo ruột thừa trong phẫn thuật cắt bỏ ruột thừa
• Phẫu thuật nội soi cắt bỏ túi mật qua ống soi ổ bụng
• Phẫu thuật cắt bỏ sụn chêm qua kính soi khớp
• Phẫu thuật trong nội soi tai mũi họng như cắt amidan, cắt polip cuống họng mũi….

Với những ưu điểm vượt trội, dao mổ điện cao tần đã trở thành thiết bị y tế không thể thiếu trong các phòng phẫu thuật hiện đại, góp phần nâng cao chất lượng và hiệu quả điều trị cho bệnh nhân.

Nguồn: https://tran-le.com.vn